آیا میدانستید "فهنه" درمیان مردم آذربایجان به چه معناست؟
فهنه نام مراسم معمول مردم آذربایجان است که از دهه پایانی ذی حجه آذربایجان شروع می شود و تا اربعین ادامه دارد. در این مدت شهر یکپارچه سیاهپوش می شود و صدای روضه از همه جا به گوش می رسد.
در این بین بازاریان قدیم تبریز با لباس های متحدالشکل عزاداری هایشان را برپا می کنند. تیمچه مظفریه قلب تپنده بازار تبریز است که در آن عزاداری به شکل گسترده ای انجام می شود. زن ها اجازه ورود به مراسم عزاداری بازار را ندارند و دسته های عزاداری پس از طی بخش های مختلف بنای سرپوشیده بازار تاریخی تبریز از آن خارج می شوند و همه دسته ها جز چند دسته عزاداری مشخص اجازه ورود به بازار را ندارند.
می گویند در تبریز علم ها و کتل های قدیمی و ارزشمند زیادی وجود دارد که حتی برخی وقف شده توسط شاهان قجری است. قاجارها در سلسله پادشاهی، شاهان متدینی بودند که برخی از آنها نماز می خواندند، مجالس روضه خوانی داشتند و به تماشای تعزیه اباعبدالله می رفتند. البته این مورد اخیر در زمان سلطنت رضا شاه برچیده شد و شاه نه تنها تعزیه را ممنوع کرد، بلکه برخلاف سابق دیگر از سفرای خارجی برای تماشای مراسم شبیه خوانی دعوت نشد.
در بین مردم آذربایجان، پوشیدن لباس سیاه تا روز اربعین ادامه پیدا می کند و برخی دستارهای سیاه بسته شده به سرشان را تا سوم امام نگه می دارند. برخی آقایان هنگام عزاداری پیراهنی بلند تا پایین تر از زانو بر تن می کنند و برخی حتی نوعی دامن سیاه را به همراه پیراهن سیاه مردانه می پوشند.
روستای فهنه در اینترنت
دوستان عزیزی زحمت کشیدند و اطلاعاتی کامل و حتی جزئی در وبلاگ و سایتهای مختلف قرار دادند که فرصت را غنیمت میشمارم و آدرس آنها را برای شما عزیزان درج میکنم
کافی است برروی لینک کلیک کنید
وبلاگ روستای زیبای فهنه در بلاگفا
اطلاعاتی از روستا در وبلاگ یکی از عزیزان
لطفا آدرس سایت یا وبلاگ خود را ارسال نمایید .
عکسی خاطره انگیز از سالهای گذشته
این تصویر در سایت ویکیپدیا درج شده بود که واقعا عکسی جالب و همچنین خاطرات قدیمی برخی از دوستان را زنده خواهد کرد . دانش آموزان این روستا در سال 1366 ، اکثر این افراد در حال حاضر جزو فرهیختگان این روستا هستند .
یاد دبیران عزیز و زحمتکش آقایان عبدارضا زاهدی - علی اکبر نادری و خانم تاتاری و دوستان سال اول دوم و سوم راهنمایی در سال تحصیلی 66-65 به خیر. برایشان آرزوی سربلندی و تندرستی می نمایم. حدود 14 نفر از این عزیزان فرهنگی هستند.
مبدا عکس : کلیک نمایید
چندتصویر دیدنی از حواشی کوهستانی روستا
فرستنده : فرهنگ محمدیان نوه ی کد خدای مرحوم این ده با صفا محمد رحیم عزیزی
موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی روستای فهنه
شمای کلی از موقعیت و مردم شناسی روستا :
روستای فهنه روستایی کوهستانی در استان خراسان رضوی ، شهرستان نیشابور، بخش سرولایت ، دهستان سرولایت قرار دارد. این روستا در ارتفاع 1960 متری از سطح دریای آزاد و در 36درجه و 54 دقیقه و 14 ثانیه عرض شمالی (فاصله از خط استوا) و در 58 درجه و 25 دقیقه و 2 ثانیه طول شرقی (فاصله از نصف النهار مبدأ) واقع گشته است . روستای فهنه در شمال غربی شهرستان نیشابور در فاصله حدود 110کیلومتری شهر نیشابور قرار دارد . این روستا یکی از روستاهای مرز بین شهرستان نیشابور و قوچان می باشد . روستاهای اطراف این آبادی در شمال توکل باغ و گل مخاران، در شرق برسلان ، بش آغاج ، گل میم (از روستاهای شهرستان قوچان) در جنوب چکنه علیا در جنوب غربی عشق آباد و غرب سوله (روستاهای شهرستان نیشابور) قرار دارند . آب و هوای آن در زمستان سرد و مرطوب در تابستان گرم و نیمه خشک می باشد . این روستا در انتهای دره ای مابین کوهها پناه گرفته است . گویا نام اولیه آن "پانا" به دلیل همین موقعیت پناهگاه آن انتخاب شده است . کوه "قارابلند" در شرق ، کوه "شگست" در غرب و کوه "داغ" در شمال آن قرار دارد . زمین های کشاورزی قابل کشت در بیابانهای اطراف آن واقع است . به دلیل قرار گرفتن این زمینها در دامنه کوهها و یا زمینهای هموار در بالای کوهها دسترسی به آنها بسیار سخت بوده و تنها از وسیله نقلیه "تراکتور" می توان استفاده نمود . هرچند که امکان کاشت 50 % این زمینها با تراکتور نیز قابل انجام نیست و حتی امروزه نیز برای کشت در مابقی زمینها از روشهای سنتی استفاده می شود. 95% کشاورزی در این روستا از نوع دیم بوده و نخود و گندم و جو و یونجه عمده محصولات آن می باشد . دامنه کوههای اطراف این روستا از لحاظ پوشش گیاهی دارای اهمیت بسیار فراوان است و در رونق دامداری و تامین علوفه گله های گوسفند این روستا و روستا های اطراف نقش بسزایی دارد.از مهمترین گونه ای گیاهی آن می توان به بزگورک ، آویشن ، چای کوهی و دیگر گیاهان دارویی اشاره کرد که در فصول بهار و تابستان توسط اهالی برداشت و استفاده می گردد.آهو ،گرگ ،کبک و گراز و روباه از جمله حیوانات وحشی در اطراف این روستا می باشد . منابع آب در این روستا از قنات و چشمه های موجود در بیابانهای اطراف تامین می باشد . در گذشته های نه چندان دور در این روستا سه قنات موجود بوده که هم اکنون فقط یک فقره در حال بهره برداری می باشد و بقیه آنها به دلیل خشکسالیهای پی در پی و پائین رفتن سطح آب زیرزمینی و همچنین حفر چاههای آب در امتداد شمال روستا ، خشک شده اند . قنات مرکزی روستا برای تامین آب آشامیدنی و همچنین آبیاری معدود باغات زردآلو ، سنجد ، گردو و یونجه استفاده می شود . چشمه کوچک دیگری به نام "بالاجی"(جوب بالا) در روستا وجود داشته و برای آبیاری تعداد محدودی از باغات استفاده می شود . در ورودی روستا چشمه کوچک دیگری به نام "النگ" وجود دارد که متاسفانه بسیار کم آب و در حال خشک شدن می باشد که علاوه بر تامین آب برای دامهای روستا ، باغات و زمینهای کشاورزی تعدادی از زمینهای کشاورزی جنوب روستا را برعهده داشت قنات پر آب دیگری به نام "کلاته" در حدود 3 کیلومتری جنوب روستا وجود داشت که علی رغم تلاش مالکان و اهالی در بازیابی آن جز در اوایل فصل بهار کاملا خشک است . از چشمه های مهم دیگر در بیابانهای فهنه می توان به "گندوو"(گندآب به دلیل وجود ترکیبات گوگردی و بوی آن چنین نامی بر آن نهاده شده است) ، "موسی کر" نام برد که عمده استفاده از این چشمه ها در تامین آب دام و طیور در فصول بهار ، تابستان و ماههای اولیه پائیز می باشد . 3-1) موقعیت اجتماعی – فرهنگی : شغل اصلی روستائیان کشاورزی دیم و دامداری می باشد . محصولات کشاورزی این روستا بیشتر گندم ،جو و نخود می باشد . زبان اصلی مردم این روستا ترکی می باشد . در سرشماری سال 1385 تعداد خانوار در این روستا 159 و تعداد سکنه آن576 نفر گزارش شده است . آمار برگرفته از اطلاعات خانه بهداشت روستا به شرح زیر می باشد .
جدول (1) – آمار جمعیت برگرفته از مرکز بهداشت روستای فهنه
از نظر آموزشی غیر رسمی (مکتب خانه ای) و رسمی(دبستان) قدمت دیرینه ای دارد . دبستان در این روستا جزو اولین دبستانهای روستاهای تاسیس شده در بخش سرولایت می باشد. مرحوم حاج علی باقری مشهور به مدیر سهم به سزایی در تاسیس و اداره دبستان روستا داشته اند . از زمان تاسیس دبستان معلمان بومی بسیاری به رشد علمی و فرهنگی کودکان و نوجوانان روستا خدمت نموده اند . اکنون مجتمع آموزشی و پرورشی شامل یک باب دبستان ابتدایی و یک باب مدرسه راهنمایی در این روستا دایر می باشد . مردم این روستا شیعه دوازده امامی می باشند و یک مسجد و یک حسینیه در روستا وجود دارد . شورای اسلامی شامل دو نفر عضو اصلی ، شورای حل اختلاف و همچنین دهداری از ارگانهای رسمی سیاسی در فهنه می باشد . خدمات بهداشتی و درمانی از طریق خانه بهداشت روستا به روستائیان ارائه می گردد . حمام خزینه ای در سال 1340در این روستا ساخته شده و در سال 1355 به دلیل غیر بهداشتی بودن این نوع حمام ، حمام عمومی دوش دار تاسیس شد . در سال 1376 به این روستا برقرسانی ، سال 1377 تلفن از طریق دفتر مخابرات ، سال 1387آبرسانی و در سال 1388 تلفن در منازل ارائه شده است . علی رغم وجود بستر فیبر نوری بین مرکز مخابرات روستا و مرکز مخابرات بخش سرولایت هنوز هیچکدام از اپراتورهای تلفنهای همراه در این روستا فعال نبوده و از لحاظ دسترسی به خطوط تلفنهای همراه ، این روستا در نقطه کور آنتن دهی قرار گرفته است . راه ارتباطی شوسه بین این روستا به مرکز بخش سرولایت از طریق روستای چکنه علیا می باشد . که این مسیر در سال 1389 تا چکنه علیا آسفالت شده و مابقی آن خاکی می باشد . دیگر راه ارتباطی با روستای سوله می باشد که آن هم خاکی است .
( تشکر از جناب ح . محمدی )
مراسم قرآن خوانی در مشهد
این مراسم توسط اهالی محترم روستا که در مشهد یا شهر چناران و شهرهای دیگر ساکن هستند
برگزار میشود .
معمولا هر جلسه در منزل یک نفر از اهالی برگزار میگردد .
از جمله خانواده هایی که در این مراسم پرفیض شرکت دارند میتوان به خانواده های محترم
ذوالفقاری ، باقری ، عزیزی ، بیات و محمدی اشاره کرد.
همچنین جناب حاج حسین اصغر عزیزی به عنوان بزرگ مجلس وظیفه هدایت قاریان را دارد .
نا گفته نماند تصاویر این دوره از جلسه در منزل جناب آقای سلیمان ذوالفقاری گرفته شده است .